ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN CÔNG NGHỆ
A/ Đèn sợi đốt
1. Cấu tạo:
a) Sợi đốt (Dây tóc):
Sợi đốt là dây kim loại dạng lò xo xoắn, làm bằng vonfram để chịu được đốt nóng ở nhiệt độ cao, sợi đốt có điện năng được biến đỗi thành quang năng.
b) Bóng thủy tinh:
Bóng thủy tinh được làm bằng thủy tinh chịu nhiệt. người ta rút hết không khí và bơm khí trơ (khí acgon, kripton,…) vào trong bóng để tăng tuổi thọ của sợi đốt
Kích thước phãi đủ lớn. đảm bảo bóng thủy tinh không bị nóng nổ, có loai bóng sáng và bóng mờ, loại bóng mờ giảm được độ chói.
c) Đuôi đèn”
Làm bằng đồng hoặc sắt tráng kẽm, được gắn chặt với thủy tinh. Trên đuôi có 2 cực tiếp xúc, khi sử dụng đuôi đèn được nối với đui đèn phù hợp để nối với mạng điện, cung điện cho đèn.
Có 2 kiểu đuôi: đuôi xoáy, đuôi ngạnh.
2. Nguyên lý làm việc: Khi đóng điện. dòng điện chạy trong dây tóc đèn làm dây tóc đèn nóng lên đến nhiệt độ cao, dây tóc đèn phát sáng.
3. Đặc điểm:
a) Đèn phát ra ánh sáng liên tục.
b) Hiệu suất phát quang thấp. từ khoảng 4% đến 5% điện năng tiêu thụ của đền được biến đổi thành quang năng phát ra ánh sáng, phần còn lại tỏa nhiệt.
c) Tuổi thọ thấp:Khoảng 1000 giờ.
B . Đèn huỳnh quang:
1. Cấu tạo:
a) Ống thủy tinh : các loại chiều dài: 0.3m ; 0,6m ; 1,2m ; 1,5m; 2,4m. Mặt trong phủ lớp bột huỳnh quang ( Chủ yếu là phôtpho ).
b) Điện cực: làm bằng dây vonfram có dạng lò xo xoắn, điện cực được tráng 1 lớp bari-oxit để phát ra điện tử. có 2 điện cực ở 2 đầu ống, mỗi điện cực có 2 đầu tiếp điện đưa ra ngoài gọi là chân đèn để nối với nguồi điện.
2. Nguyên lý làm việc: Khi đống điện, hiện tượng phóng điện giữa 2 điện cực của đèn tọa ra tia tử ngoại, tia tử ngoại tác dụng vào lớp bột huỳnh quang phủ bên trong ống phát ra ánh sáng. Màu ánh sáng phụ thuộc vào chất huỳnh quang.
3. Đặc điểm của đèn ống huỳnh quang:
a) Hiện tượng nhấp nháy: dòng điện tần số 50Hz, phát ra ánh sáng ko liên tục, có hiệu ứng nhất nháy, gây mỏi mắt.
b) Hiệu suất phát quang : khi đèn làm việc tiêu thụ khoảng 20% đến 25% điện năng tiêu thụ của đèn biến đỗi thành quang năng, phần còn lại tỏa nhiệt. Hiệu suất phát quang của đèn ống huỳnh quang cao gấp 5 lần đèn sợi đốt.
c) Tuổi thọ khoảng 8000 giờ, lớn hơn đèn sợi đốt 8 lần.
d) Mồi phóng điện: Dùng chấn lưu điện cảm, tắc te, chấn lưu điện tử….
C. Sử dụng hợp lý điện năng:
1. Nhu cầu tiêu thụ điện năng
a) Giờ cao điểm tiêu thụ điện năng: từ 18 giờ đến 22 giờ.
b) Những đặc điểm của giờ cao điểm:
-Điện năng tiêu thụ nhiều nên khả năng cung cấp điện của các nhà máy không đủ.
- Điện áp của mạng điện giảm xuống , ảnh hương xấu đến chế độ làm việc của đồ dùng điện.
2. Sử dụng hợp lý và tiết kiệm điện năng:
a) Giảm bớt tiêu thụ điện năng trong giờ cao điểm:
- Tắt điện những đồ dùng điện không thiết yếu. Ví dụ:
+ Cắt điện lò sưởi, bình nước nóng,…
+ Cắt điện một số đèn không cần thiết. + Không là quần áo.
b) Sử dụng đồ dùng điện hiệu suất cao để tiết kiệm điện năng:
- Sử dụng đồ dùng điện hiệu suất cao sẽ ít tiêu tốn điện năng.
c) Không sử dụng lảng phí điện năng:
-Không sử dụng đồ dùng điện khi không có nhu cầu. Ví dụ:
+ Tắt điện trong lớp khi ra chơi.
+ Tan học phãi tắt đèn phòng học.
+ Khi xem tivi, tắt đèn bàn học tập.
+ Khi ra khỏi nhà tắt điện các phòng.
D. Tính toán tiêu thụ điện năng trong gia đình:
1. Điện năng tiêu thụ của đồ dùng điện:

A= P.t


•1 kWh = 1000 Wh


A: Điện năng tiêu thụ của đồ dùng điện trong thời gian t
P: Công suẩ điện của đồ dùng điện
t: Thời gian làm việc của đồ dùng điện.

E. Đặc điểm , cấu tạo của mạng điện trong nhà:
1. Đặc điểm , yêu cầu của mạng điện trong nhà:
* Đặc điểm của mạng điện trong nhà:
a) Điện áp của mạng điện trong nhà là 220V
b) Đồ dùng điện của mạng điện trong nhà:
- Đồ dùng điện rất da dạng.
- Công suất điện của các đồ dùng điện rất khác nhau: có loại công suất nhỏ ( tiêu thụ ít điện năng), có loại công suất lớn (tiêu thụ nhiều điện năng).
c) Sự phù hợp điện áp giữa các thiết bị, đồ dùng điện với điện áp của mạng điện.
-Các thiết bị điện (công tắc điện, cầu dao, ổ cắm điện,…) và các đồ dùng điện trong nhà phải có điện áp định mức phù hợp với điện áp của mạng điện.
-Riêng đối với các thiết bị đóng- cắt , bảo vệ và điều khiển , điện áp định mức của chúng có thể lớn hơn điện áp mạng điện.
*. Yêu cầu của mạng điện trong nhà:
- Cung cấp điện cho các đồ dùng điện trong nhà.
- Đảm bảo an toàn cho người sử dụng , cho ngôi nhà , cho các đồ dùng điện.
- Dễ dàng kiểm tra sữa chữa.
- Sử dụng thuận tiện, bền chắc , đẹp gọn.
2. Cấu tạo của mạng điện trong nhà:
+ Công tơ điện.
+ Dây dẫn điện.
+ Các thiết bị điện, đóng cắt, bảo vệ và lấy điện.
+ Đồ dùng điện.
•Vì sao giảm bớt tiêu thụ điện năng giờ cao điểm?
-Trả lời: + Khả năng cung cấp của các nhà máy điện không đủ.
+ Nếu không giảm bớt tiêu thụ điện năng thì điện áp mạng điện giảm xuống, ảnh hưởng xấu đến chế độ làm việc của các đồ dùng điện.
•Tiết kiệm điện năng có lợi gì cho gia đình, xã hội, môi trường?
Trà lời: + Tiết kiệm tiền điện gia đình phãi trả.
+ Giảm được chi phí về xây dựng nguồn điện, giảm bớt điện năng phải nhập khẩu, có nhiều điện phục vụ cho sản xuất và đời sống.
+ Giảm bớt khí thải và chất thải gây ô nhiễm môi trường. có tác dụng bảo vệ môi trường.